เมื่อลูกตัวร้อนเป็นไข้ อาการทางการแพทย์ที่แสดงว่ามีไข้ วิธีปฎิบัติตัว อาการร่วมกับไข้ที่ต้องส่งต่อ เพิ่มเติม 

   #fever

เมื่อลูกตัวร้อนเป็นไข้

ไข้เป็นอาการที่แสดงทางการแพทย์ที่พบบ่อย หมายถึงการเพิ่มขึ้นของอุณหภูมิร่างกายสูงกว่าค่าปกติ คือ 

• ใช้เทอร์โมมิเตอร์วัดใต้วงแขน  ได้อุณหภูมิสูงกว่าอุณหภูมิปกติ ( 35.5-37.0 องศาเซลเซียส)
• ใช้เทอร์โมมิเตอร์วัดที่หู             ได้อุณหภูมิสูงกว่าอุณหภูมิปกติ (35.4-37.8 องศาเซลเซียส)
• ใช้เทอร์โมมิเตอร์วัดที่ทวารหนักได้อุณหภูมิสูงกว่าอุณหภูมิปกติ (34.4-37.8 องศาเซลเซียส)

ถ้ามีไข้ และมีอาการต่อไปนี้ด้วยคือ มีผื่น อาเจียน ปวดหัวรุนแรง หายใจลำบาก หรือเจ็บหน้าอก ไม่ร่าเริง หรือหงุดหงิดอย่างมาก ปวดในช่องท้อง หรือปวดขณะปัสสาวะ ชัก ให้พบแพทย์เพื่อวินิจฉัยต่อ

 

ถ้าไม่มีอาการดังกล่าว ให้ยา และ เฝ้าดูแลใกล้ชิด  ดังนี้

• ให้ยา พาราเซตามอล โดยจ่ายยาในขนาดที่เหมาะสม  ( 15 มก.ต่อน้ำหนักตัว 1 กก. ทุก 4-6 ชั่่วโมง ) สำหรับยาลดไข้อื่นๆ พยายามเลี่ยง เพราะยาบางตัว จะมีผลเสียถ้าเด็กเป็นไข้เลือดออก
•  เช็ดตัวเด็กด้วยน้ำที่อุณหภูมิห้อง หรือ อุ่นเล็กน้อย จนกระทั่งยาออกฤทธิ์ แต่ไม่ต้องเช็ด หากเด็กหนาวสั่น
•  คอยสังเกตุอาการเด็ก ว่าจะมีอาการตามบทความด้านบนหรือไม่
•  พบแพทย์ ถ้าอาการไม่ดีขึ้น เช่น ไข้ไม่ลด หรือมีอาการอื่นๆตามมา เช่น ผื่นขึ้น ท้องเสีย ฯลฯ

เกล็ดย่อยๆ เกี่ยวกับไข้

การใช้เทอร์โมมิเตอร์ตรวจวัดอุณหภูมิร่างกายเด็ก

    เครื่องวัดอุณหภูมิที่ใช้ในบ้าน (เทอร์โมมิเตอร์) ที่นิยมใช้ คือ รุ่นปรอท และ เทอร์โมมิเตอร์ชนิดที่อ่านเป็นตัวเลข ( ดิจิตอล เทอร์โมมิเตอร์ )  สำหรับรุ่นดิจิตอลเทอร์โมมิเตอร์ น่าจะใช้สะดวกกว่ารุ่น ปรอท  เพราะทนทานไม่แตกง่าย และอ่านได้ค่าที่ชัดเจนเป็นตัวเลข

   การใช้เทอร์โมมิเตอร์ วัดอุณหภูมิร่างกาย สามารถวัดได้หลายตำแหน่ง :  บริเวณใต้วงแขน  บริเวณใต้ลิ้น บริเวณในรูหู

-บริเวณใต้วงแขน (Axillary Temperature)

• ทารกอายุน้อยกว่า 4 สัปดาห์ ให้วัดอุณหภูมิที่ใต้วงแขน
• ยกแขน แล้ววางกระเปาะวัดตรงกลางบริเวณใต้วงแขน
• วางแขนไว้บนหน้าอกเพื่อหนีบเครื่องวัดอุณหภูมิไว้ จนได้ยินเสียงเตือน
• วัดบริเวณใต้วงแขนข้างเดิมทุกครั้้ง เพื่อให้แม่นยำ
• วิธีวัดใต้วงแขน เหมาะกับทารกแรกเกิด และเด็กทุกวัย

-บริเวณใต้ลิ้น (Sublingual Temperature)

• วางกระเปาะวัด ใต้ลิ้น
• แนะนำให้เด็กปิดปาก และหายใจทางจมูก
• รอ 3 นาที ก่อนนำออกมาอ่านอุณหภูมิ
• วัดบริเวณเดิมทุกครั้ง เพื่อให้แม่นยำ
• การวัดใต้ลิ้น ไม่เหมาะกับเด็กอายุต่ำกว่า 5 ปี

-บริเวณในรูหู (Tympanic Temperature)

• สวมปลอกหุ้มแบบใช้แล้วทิ้ง เพื่อปกป้องการติดเชื้อที่หู
• ดึงใบหูเบาๆ เพื่อเครื่องวัดอุณหภูมิเข้าในรูหูได้
• สอดเครื่องวัดอุณหภูมิ เข้าไป 2-3 มม. ในรูหู จนได้ยินเสียงเตือน
• วัดสองครั้ง แล้วบันทึกค่าอุณหภูมิที่สูงสุด
• ข้อสังเกต ควรปฎิบัติตามคำแนะนำเฉพาะของผู้ผลิตเครื่องวัดอุณหภูมิเสมอ เครื่องชนิดนี้ใช้รังสีความร้อนอินฟราเรด ในการวัดอุณหภูมิ

การวัดอุณหภูมิทางทวารหนักเป็นประจำ ไม่แนะนำ เพราะ

• ไม่สะอาด
• อาจก่อให้เกิดการบาดเจ็บข้างใน หากใช้ไม่ถูกวิธี
• อาจทำให้เกิดแผลได้

หมายเหตุ

• ให้ตรวจสอบเครื่องวัดอุณหภูมิ ให้อยู่ในค่าต่ำก่อนใช้วัด
• ให้เทียบอุณหภูมิที่วัดจากตำแหน่งเดิมของร่างกายทุกครั้ง เพราะอุณหภูมิที่จากการวัดใต้วงแขน จะต่างจากใต้ลิ้นทุกครั้ง

การจัดการเมื่อเด็กเป็นไข้ ตัวร้อน

• สิ่งสำคัญคือต้องให้เด็กสบายที่สุด
• ใส่เสื้อผ้าบางๆเพื่อให้ระบายความร้อนออกได้สะดวก โดยทั่วไปมักปฏิบัติผิดๆ คือ มักใส่เสื้อที่ค่อนข้างหนากับเด็ก 
• ห่มผ้าหากเด็กรู้สึกหนาว แต่อย่าห่มมากเกินไป หรือห้ามคลุมโปง
• ให้อาหารเหลวแก่เด็กมากๆ เช่น น้ำ น้ำนมแม่ หรือน้ำผลไม้เจือจาง เพื่อชดเชยการเสียน้ำไปกับเหงื่อในระหว่างไข้
• ให้เด็กพักผ่อนเพียงพอ
• ให้อาหารเด็กปกติ
• ให้สังเกตอาการเด็กขาดน้ำ โดยเฉพาะหากมีการอาเจียน หรือท้องว่าง 
  อาการขาดน้ำเล็กน้อยถึงปานกลาง จะทำให้เกิดอาการต่างๆดังนี้
  -ง่วงนอนน เหนื่่อยล้า เด็กจะเฉื่อย มีกิจกรรมน้อยกว่าปกติ
  -ปริมาณปัสสาวะลดลง 
  -มีน้ำตาน้อย หรือไม่มีเวลาร้องไห้
  -ปากแห้ง
  -กล้ามเนื้ออ่อนแรง
  -ปวดศีรษะ
  -มึนงง เวียนศีรษะ

อาการขาดน้ารุนแรง ต้องพบแพทย์ด่วน
          -กระหม่อมบุ๋ม
          -ปาก ผิว และเยื่อบุต่างๆแห้งมาก
          -ตาโหลลึก
          -ผิวเหี่ยวย่นและแห้ง ขาดความยืดหยุ่น คือ ไม่เด้งกลับเมื่อถูกบีบขึ้นมา
          -มีอาการหงุดหงิด และง่วงนอนมาก
          -หัวใจเต้นเร็ว 
          -เป็นไข้
          -ปัสสาวะสีเหลืองเข้ม หรือชา

• ถ้าเด็กยังเป็นไข้ต่อเนื่อง ต้องดูแลใกล้ชิดและสังเกตอาการใหม่่ๆที่อาจเกิดขึ้น เช่น มีผื่นขึ้น ท้องเสีย
• ถ้าเด็กมีอาการหงุดหงิด ไม่สะบายตัว รู้สึกปวดตัว และมีไข้สูงกว่า 37.5 องศาเซลเซียส ให้รับประทานยาลดไข้ ตามแพทย์หรือเภสัชกร แนะนำ  และควรเช็ดตัวเด็กด้วยน้ำธรรมดาขณะที่ยายังไม่ออกฤทธิ์
  ห้ามเช็ดตัวเด็กถ้าเด็กมีอาการหนาวสั่น  ให้ห่มผผ้าและใช้ยาลดไข้แทน 
  
• ไม่จำเป็นต้องใช้เทอร์โมมิเตอร์คอยตรวจสอบอุณหภูมิไข้ของเด็กเป็นระยะ เว้นแต่เด็กจะรู้สึกร้อนมาก หรืออึดอัดไม่สะบายตัว
• ห้ามให้ยาแก้อักเสบกับเด็กก่อนปรึกษาแพทย์และเภสัชกร